کنجد، بزرگترین منبع پروتئین گیاهی محسوب می‌شود و همین میزان بالای پروتئین، باعث شده است تا این روغن ارگانیک، به عنوان بهترین روغن خوراکی و گیاهی شناخته شود.
روغن کنجد مصارف گوناگونی دارد از جمله:
سالاد: از آنجایی که روغن کنجد رنگی روشن و بویی ملایم دارد و حاوی مقادیر زیادی اسیدهای چرب غیراشباع است، یکی از مرغوب‌‌ترین روغن‌ها برای سالاد محسوب می‌شود.
پخت و پز: از آنجایی که روغن کنجد جذب پایینی دارد، در زمان استفاده در پخت و پز ،کالری مصرفی کمی به غذا اضافه می‌کند که نکته‌ای بسیار مهم در آشپزی است.
از طرفی دیگر، روغن کنجد به واسطۀ داشتن مقاومت حرارتی بالا، در حین حرارت‌دیدن، بو و طعمی نامطبوع برای غذا ایجاد نکرده و موجب حفظ خواص کیفی مواد غذایی هم می‌شود.
سرخ‌کردن: طبق استاندارد ملی ایران، روغن‌هایی با نقطۀ دود پایین‌تر از 200 درجۀ سانتی‌گراد برای سرخ کردن مواد غذایی مناسب نیستند. نقطۀ دود، درجه حرارتی است که در آن از سطح روغن دودی متصاعد شده و بوی تندی از آن به مشام می‌رسد و روغن شروع به تجزیه شدن می‌کند. بر طبق این استاندارد، روغن کنجد با دارابودن نقطۀ دود 220 درجۀ سانتی‌گراد، با حرارت دیدن، دود و کف نمی‌کند، تغییر رنگ نمی‌دهد و بویی نامطبوع به مواد غذایی منتقل نمی‌کند و بهمین دلیل، روغنی مناسب برای سرخ کردن مواد غذایی محسوب می‌شود.
اسنک: از آنجایی که روغن کنجد قابلیت استفادۀ چندباره دارد، به دور از نگرانی برای سرطان‌زا بودن این روغن، براحتی می‌توان از آن در تهیۀ انواع اسنک‌ها استفاده کرد.
غذاهای آماده: در فرآیند استریلیزاسیون کنسروهای غذایی، از دمای بالا بهره گرفته می‌شود و از همین رو، استفاده از روغنی با پایداری حرارتی بالا امری اجتناب‌ناپذیر است. به همین خاطر است که روغن کنجد به دلیل پایداری اکسیداسیونی و قابلیت ماندگاری بالا، در محصولات کنسروی کاربرد زیادی دارد. علاوه براین، وجودش در محصولات کنسروی به حفظ عطر و طعم غذای کنسروشده کمک می‌کند.
سس: یکی دیگر از کاربردهای روغن کنجد در مواد غذایی، استفاده در سس‌های روان است. در تهیۀ این سس‌ها، روغن کنجد همچون پوششی برروی اجزای سس قرار می‌گیرد و با پخش عطر و عطم سس، موجب خوشمزه‌تر شدن غذا می‌شود.
البته که روغن کنجد در تهیۀ سس‌های غلیط سالاد و مایونز نیز کاربرد دارد.
شیرینی و شکلات: در شیرینی‌پزی بحث جذب نشدن روغن مصرفی، همواره مهم است. به همین خاطر، چون روغن کنجد قابلیت جذب‌شدنِ کمتری دارد، روغنی پرطرفدار برای استفاده در تهیۀ شیرینی و شکلات است. در عین حال هم استفاده از این روغن، عطر و طعمی مطبوع به بافت شیرینی می‌دهد.
مصارف درمانی روغن کنجد
در طب سنتی هندی، از روغن کنجد، به عنوان ماده مناسب برای ماساژ و پوست استفاده می‌شده است. هندی‌ها باور دارند که این روغن، با عبور از منافذ پوستی، خود را به بافت‌های بدن رسانده، سموم را در خود حل کرده و سپس از طریق دستگاه دفع ادرار، آن‌ها را از بدن خارج می‌کند.
در چین باستان نیز از روغن کنجد، به عنوان دهان‌شویه، کاهش‌دهندۀ درد دندان، بهبوددهندۀ بیماری‌های لثه، و برای درمان سوختگی استفاده می‌شده است.
امروزه هم از این روغن، به عنوان عاملی در کاهش سطوح کلسترول بد خون (LDL) و افزایش‌دهندۀ میزان جذب کلسترول خوب خون (HDL) نام برده می‌شود.
مصارف بهداشتی و آرایشی روغن کنجد
1- روغن کنجد بواسطۀ دارابودن ویتامین E باعث شفافیت و لطافت پوست می‌شود. همچنین؛ روغن کنجد از بروز آکنه جلوگیری کرده و لکه‌های سیاه پوستی را از بین می‌برد.
2- روغن کنجد با دارابودن لستین، در درمان خشکی پوست کاربرد فراوانی دارد و یکی از عناصر اصلی استفاده‌شده در مرطوب‌کننده‌ها و نرم‌کننده‌های پوست است.
3- روغن کنجد منبعی غنی از اسیدهای چرب است و خاصیت جذب اشعۀ فرابنفش دارد. از همین رو، در فرمولاسیون کرم‌های ضدآفتاب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
4- روغن کنجد با داشتن مقدار زیادی ویتامین E باعث رشد مو می‌شود و از شورۀ سر هم جلوگیری می‌کند.
5- روغن کنجد خاصیت ضدقارچی و ضدباکتری دارد.
6- روغن کنجد در درمان لک‌های سوختگی روی بدن کاربرد زیادی دارد.